Melseledijk twee eeuwen ouder dan gedacht


Herinrichting N450 legt lagen eerste ophoping bloot

Archieven spreken pas over de aanleg van dijken in de Scheldepolders vanaf de 14de eeuw. Een werfopvolging van rioleringswerken levert archeologen van Erfpunt nu het verhoopte bewijs op dat op zijn minst de Melseledijk een pak ouder is, en dat de oorsprong ervan gezocht moet worden in de volle middeleeuwen, tussen de 10de en 12de eeuw.

Beveren heeft zijn Scheldepolders allerminst cadeau gekregen. Zeker vanaf de 14de eeuw heeft men er alle moeite gehad om het water buiten te houden. Door de eeuwenlange turfwinning, die ontginnersdorpen als Kieldrecht en Verrebroek in de late middeleeuwen welvarend hadden gemaakt, was het landschap immers langzaam maar zeker ingeklonken. Tegelijkertijd vormde de steeds sterkere getijdenwerking op de Westerschelde een alsmaar grotere bedreiging voor het Beverse laagland. Tussen 1334 en 1551 werden de Scheldepolders dan ook maar liefst zestien keer overspoeld. 

Die stijging van het rivierpeil was echter al vanaf de 12de eeuw begonnen. Historici en archeologen vermoedden dan ook al langer dat sommige Beverse dijken wel eens ouder konden zijn dan de archieven suggereerden. Die spreken immers pas over een systematische bedijking vanaf de 14de eeuw. Tot dusver hadden ze echter nog nooit de kans gehad om die hypothese te toetsen. 

“De geplande herinrichting van de N450 – de Melseledijk – tussen het centrum van Melsele en de E34 bood de archeologen van Erfpunt een unieke kans om in zo’n dijklichaam te kijken en na te gaan of hun veronderstelling klopte. In het zog van de werken, en dus zonder oponthoud te veroorzaken, inspecteerden ze systematisch de diepe sleuven waarin de nieuwe riolering werd gelegd. En met resultaat”, aldus de voorzitter van Erfpunt, Johan Smet.

“In het noordelijke deel van de werf, tussen de eerste ‘bocht’ na het kruispunt met de Koolputstraat en de Beverse Dam, vonden ze de lagen terug die dateren van de allereerste ophoging ter hoogte van de latere dijk. De scherven daaruit stammen uit de 10de tot 12de eeuw. De lagen rustten ook niet op overstromingssedimenten. Dit suggereert dat de dijk werd aangelegd vóór 1175, toen een grote overstroming het Beverse laagland teisterde. De vondst plaats de oudste Beverse dijken dan ook twee eeuwen verder in de tijd.” 

Erfpunt verbindt en inspireert